 |
29 tháng 8, 2010 |
Dĩ công vi thượng là đặt lợi ích chung lên trên hết. Đó là lời Bác Hồ nói với Bác Giáp tại hang Pắc Bó trước năm 1945. Suốt đời đại tướng Võ Nguyên Giáp tâm đắc điều này và là tấm gương mẫu mực về Dĩ công vi thượng. Từ “buổi đầu dựng nước” “chiến đấu trong vòng vây” đến “những năm tháng quyết định”, “ứng xử cuối đời” đều thể hiện một nhân cách lớn. Nhân Dân, Quốc Hội, Đảng, Chính Phủ Việt Nam đến bè bạn khắp năm châu đều nể trọng và đánh giá cao đại tướng Võ Nguyên Giáp kể cả những người vốn không cùng chính kiến. Sau chủ tịch Hồ Chí Minh, hiếm có một vị anh hùng dân tộc nào đương thời được dân tộc Việt ngưỡng mộ và tôn kính như thế. Dưới đây là bài "Dĩ công vi thượng " của Đại tướng đã đăng trên báo Nhân Dân và một tư liệu nước ngoài vừa đăng về Người. Bản dịch tiếng Việt được tham khảo từ Internet.
- DANH NHANVIET: https://danhnhanviet.blogspot.com/2009/05/di-cong-vi-thuong-nhan-cach-lon-cua-ai.html)
Nhân dịp Hội thảo kỷ niệm lần thứ 115 Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí
Minh, tôi muốn nói một vài điều tâm niệm và kể lại một hồi ức về lời dạy
của Bác đối với cán bộ, đảng viên "Dĩ công vi thượng".
Nhớ lại, cách đây hơn 60 năm, một buổi tối mùa đông lạnh lẽo, trong
hang Pác Bó (Cao Bằng), Bác Hồ trao cho tôi nhiệm vụ tổ chức "Ðội Việt
Nam tuyên truyền giải phóng quân". Hang nhỏ nằm sâu trong khe núi. Ngoài
cửa hang, nơi Bác Hồ đã khắc vào đá dòng chữ 8-2-1941 là ngày Bác tới ở
hang này.
Trong hang tối, không khí ẩm và lạnh. Tôi nhặt những cành củi khô
nhóm một ngọn lửa sưởi ấm cho Bác. Không dám đốt lửa to, sợ ánh sáng lọt
ra ngoài, lộ bí mật. Khói bốc cay xè, củi nổ tí tách. Tôi ở lại nghỉ một
đêm với Bác. Nằm bên Bác trên một chiếc giường lát bằng cành cây, tôi
lắng nghe tiếng Người nói nhỏ nhẹ đều đều, giọng xứ Nghệ ấm áp. Bác và
tôi trò chuyện đến quá nửa đêm, bàn về vấn đề chuẩn bị phát động võ
trang khởi nghĩa.
Bỗng nhiên Bác dừng lại nói một câu: "Chú Văn ạ, làm cách mạng là
phải dĩ công vi thượng". Hơn sáu mươi năm đã trôi qua, lời nói ấy của
Bác vẫn còn văng vẳng bên tai tôi. Bác chỉ nói ngắn bốn chữ như vậy
thôi, mà tôi nhớ mãi và phấn đấu làm theo lời Bác suốt đời cho đến tận
ngày nay.
Dĩ công vi thượng là cán bộ, đảng viên phải đặt lợi ích chung lên
trên hết, tất cả vì nước vì dân, đặt lợi ích của dân, của nước, của Ðảng
lên trên hết, đem lòng chí công vô tư mà đối xử với người, với việc,
không mảy may có chút chủ nghĩa cá nhân. Dĩ công vi thượng là một trong
những nội dung cơ bản của tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh. Bản thân Người
là một tấm gương mẫu mực về Dĩ công vi thượng.
Ðạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh là đạo đức mới, nó tiếp
thu, kế thừa và phát triển đạo đức truyền thống của dân tộc thương nước
thương nòi, tương thân tương ái, kết hợp với tinh hoa đạo đức của nhân
loại và đạo đức cộng sản chủ nghĩa.
Dĩ công vi thượng là cốt cách người cách mạng. Nếu ai không làm được
điều này thì không thể trở thành người cách mạng, người cán bộ, đảng
viên, đoàn viên chân chính.
Trong Cách mạng Tháng Tám và hai cuộc kháng chiến toàn dân, toàn quân
ta đã thực hiện lời Bác dạy, đưa cách mạng đến thành công, kháng chiến
đến thắng lợi.
Ngày nay, trong công cuộc đổi mới xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ
quốc, biết bao cán bộ, đảng viên, nhân dân ta đang ra sức phấn đấu vượt
lên mọi khó khăn, thách thức, ngày đêm lao động cần cù, dũng cảm, sáng
tạo để chiến thắng nghèo nàn và lạc hậu, làm cho dân giàu, nước mạnh,
cảnh giác sẵn sàng chiến đấu giữ vững an ninh, quốc phòng.
Tuy nhiên bên cạnh đó, đáng lo ngại là một bộ phận không nhỏ cán bộ,
đảng viên thoái hóa biến chất, phai nhạt lý tưởng, suy thoái đạo đức,
chủ nghĩa cá nhân, bè phái, cơ hội phát triển, đang ảnh hưởng lớn đến
sức mạnh lãnh đạo của Ðảng ta, đến lòng tin của nhân dân đối với Ðảng.
Dư luận về hiện tượng hối lộ chạy chức, chạy cấp đang diễn ra trong
nhiều cấp, nhiều ngành. Cứ như vậy thì cán bộ ngay khi ngồi vào ghế nhậm
chức đã không còn là cán bộ của Ðảng, của dân, không thể đem toàn tâm
toàn ý để phục vụ Tổ quốc, phục vụ Ðảng, phục vụ nhân dân. Họ trở thành
kẻ cơ hội, lợi dụng chức quyền để mưu lợi riêng.
Tình hình tham ô ăn cắp của công, nhũng nhiễu, bòn rút của dân, lãng
phí tiền bạc, phương tiện của Nhà nước, quan liêu xa rời dân vẫn còn
diễn ra nghiêm trọng, làm biến chất không ít cán bộ, đảng viên. Nhiều tổ
chức kinh tế Nhà nước, cơ quan Nhà nước, bất chấp kỷ cương pháp luật, đã
có những hành động tham ô, hối lộ, trốn thuế, lậu thuế làm thất thoát
hàng tỷ, chục tỷ, trăm tỷ đồng mà tổ chức Ðảng, tổ chức Ðoàn thanh niên,
tổ chức Công đoàn ở đó hầu như không biết, hoặc biết mà không dám nói,
thậm chí có trường hợp lại đồng tình.
Ðó là những tội lỗi hại dân hại nước của những kẻ mang danh "cán bộ
Ðảng, cán bộ Nhà nước" nhưng đã thoái hóa không còn giữ được phẩm chất
cách mạng. Sự thoái hóa này làm giảm sút sức mạnh lãnh đạo của Ðảng,
giảm sút sức mạnh chiến đấu của một số tổ chức Ðảng và đoàn thể, đe dọa
sự tồn vong của Ðảng ta, của chế độ ta.
Vì vậy, chúng ta cần tiếp tục thực hiện kiên quyết hơn nữa cuộc vận
động xây dựng, chỉnh đốn Ðảng theo Nghị quyết T.Ư 6 lần hai, đẩy mạnh
việc đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu một cách có hiệu
quả. Phải đánh thắng bằng được "giặc nội xâm", coi những tội lỗi ấy cũng
nặng như tội lỗi Việt gian, mật thám như Bác Hồ đã từng nói.
Ðấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, đánh thắng "giặc nội
xâm" phải có những giải pháp đồng bộ, trong đó giải pháp hàng đầu là
nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân theo tư tưởng Hồ
Chí Minh: Dĩ công vi thượng.
Ði đôi với xây, phải chống, phải tăng cường công tác quản lý, kiểm
tra giám sát, chấp hành nghiêm điều lệ Ðảng, pháp luật của Nhà nước. Mọi
công dân đều bình đẳng trước pháp luật, mọi đảng viên bình đẳng trước
Ðiều lệ Ðảng, bất kể là ai.
Phải nêu cao vai trò tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên trước
quần chúng, của cấp trên trước cấp dưới vì "thượng bất chính hạ tác
loạn".
Bác Hồ nêu rõ: "Ðạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó
do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố. Cũng
như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong". Khác với tác
dụng điều chỉnh hành vi của pháp luật là bắt buộc, sự hình thành và phát
triển đạo đức cách mạng là trên tinh thần tự giác tự nguyện, dựa vào
chính lương tâm của mỗi người và dư luận của quần chúng.
Mỗi cán bộ, đảng viên chúng ta hằng ngày hãy soi xét lại mình về điều
Bác dạy: "Làm cách mạng là phải dĩ công vi thượng", tự mình kiên quyết
đấu tranh với chủ nghĩa cá nhân, bè phái, cơ hội, thường xuyên tu dưỡng
rèn luyện đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh, thật thà tự phê bình và phê
bình, gắn việc rèn luyện đạo đức với công tác thực tế.
Tác dụng nêu gương của người đảng viên, cán bộ có vai trò rất quan
trọng. Dân ta tin Ðảng là tin vào sự lãnh đạo sáng suốt của Ðảng, vào
vai trò tiên phong gương mẫu của đội ngũ cán bộ và đảng viên.
Kỷ niệm ngày toàn thắng 30 tháng Tư, chúng ta nhớ tới biết bao đảng
viên ưu tú đã một lòng vì nước vì dân, nêu cao tinh thần gương mẫu trong
cuộc chiến đấu giải phóng dân tộc 10.000 ngày, không quản gian khổ hy
sinh, sẵn sàng xả thân để giành chiến thắng.
Tại mặt trận, trước tình huống khó khăn, gay go, quyết liệt đã vang
lên tiếng thét: "Các đảng viên cộng sản tiến lên!", "Ai là người theo
Ðảng hãy tiến lên!". Hai tiếng đảng viên thiêng liêng và hành động tiên
phong gương mẫu của đảng viên đã có sức mạnh cổ vũ đồng đội xông lên
tiêu diệt kẻ thù, giành thắng lợi.
Ngày nay, sức mạnh lãnh đạo của Ðảng thể hiện ở vai trò tiên phong
gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên vẫn là nhân tố quan trọng, quyết
định thành công của sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Cán bộ cấp càng cao thì tác dụng gương mẫu càng quan trọng. Các đồng
chí lãnh đạo chủ chốt của Ðảng, Nhà nước, quân đội, các đoàn thể, ở
Trung ương và địa phương, thủ trưởng các ban, ngành, các đơn vị sản xuất
và chiến đấu hãy nêu cao vai trò gương mẫu về đạo đức cách mạng theo tư
tưởng Hồ Chí Minh: Dĩ công vi thượng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công
vô tư.
Cần thực hiện học đi đôi với hành, nói đi đôi với làm. Nhân dịp kỷ
niệm lần thứ 113 Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban Bí thư Trung
ương Ðảng ra chỉ thị: "Ðẩy mạnh nghiên cứu tuyên truyền giáo dục tư
tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn mới".
Mở đầu là hàng loạt cuộc thi báo cáo viên giỏi được tổ chức trong cả
nước, thu hút các tầng lớp nhân dân, từ cán bộ lão thành cách mạng đến
thanh niên, sinh viên. Ðây là một sinh hoạt chính trị quan trọng nhằm
làm cho toàn Ðảng, toàn quân, toàn dân nhận thức sâu sắc tư tưởng Hồ Chí
Minh trong sự nghiệp đổi mới. Tổng Bí thư Nông Ðức Mạnh thường nhắc nhở:
"Nói đi đôi với làm".
Nhưng thực tế chưa chuyển biến được bao nhiêu. Hiện tượng nói nhiều
hơn làm, nói một đường làm một nẻo còn diễn ra ở nhiều cấp, nhiều nơi.
Cần thực hiện có hiệu quả phong trào "Học tập và làm theo tư tưởng Hồ
Chí Minh". Các lực lượng vũ trang rèn luyện xứng danh Bộ đội Cụ Hồ,
trung với Ðảng, trung với nước, hiếu với dân. Công an nhân dân làm theo
Sáu điều Bác Hồ dạy; các cháu thiếu niên, nhi đồng phấn đấu trở thành
Cháu ngoan Bác Hồ; thanh niên và mọi tầng lớp nhân dân thực hiện khẩu
hiệu "Sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại".
Trong điều kiện mới, bên cạnh mặt tích cực của cơ chế thị trường,
đang có những tác động tiêu cực làm xói mòn đạo đức, lối sống của nhân
dân ta, ngay cả trong cán bộ, đảng viên, đòi hỏi Ðảng ta phải bằng mọi
biện pháp đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả. Hãy tăng cường tuyên truyền
giáo dục đạt tới những hành động thực tiễn làm tỏa sáng tư tưởng đạo đức
Hồ Chí Minh, xua tan bóng đen của chủ nghĩa cá nhân thực dụng, bè phái
cơ hội, những xu hướng coi quyền lực trên hết, đồng tiền trên hết, bất
chấp lương tâm, nghĩa vụ, tình nghĩa...
Một câu hỏi đang được đặt ra là: Vì sao càng chống tham nhũng nhưng
tham nhũng không giảm, vẫn phát triển tinh vi hơn, diện rộng hơn, nghiêm
trọng hơn, nhất là trong xây dựng cơ bản. Ðây là vấn đề cần được chúng
ta nghiêm túc xem xét, đặc biệt là các cơ quan lãnh đạo, các cơ quan có
trách nhiệm phải thật sự kiểm tra, nghiên cứu tìm cho rõ nguyên nhân và
có biện pháp tiêu diệt.
Một trong những nguyên nhân là không dựa vào quần chúng, thiếu dân
chủ. Bác Hồ đã từng nói: "Dân chủ là dựa vào lực lượng quần chúng, đi
đúng đường lối quần chúng. Cho nên phong trào chống tham ô, lãng phí,
quan liêu ắt phải dựa vào lực lượng quần chúng thì mới thành công. Quần
chúng tức là toàn thể chiến sĩ trong quân đội, toàn thể công nhân trong
xưởng, toàn thể nhân viên trong cơ quan, v.v..., rồi đến toàn thể nhân
dân"...
Ngày nay còn có lực lượng quan trọng là các cựu chiến binh và các bậc
lão thành cách mạng. Bác còn nói: "Việc "chống" này phải động viên quần
chúng, phải thực hành dân chủ, phải làm cho quần chúng hiểu rõ, làm cho
quần chúng hăng hái tham gia thì mới chắc chắn thành công. Quần chúng
tham gia càng đông, thành công càng đầy đủ, mau chóng".
Vì vậy, chúng ta cần phát huy sức mạnh của mọi lực lượng, bằng nhiều
biện pháp, đặc biệt là phải thật sự thực hiện dân chủ để cho quần chúng
nhân dân có điều kiện tham gia, dám đấu tranh và đấu tranh thì được bảo
vệ. Nếu không có dân chủ thực sự, không để "dân biết, dân bàn, dân kiểm
tra", không tiếp thu nghiêm túc và chân thành những ý kiến của quần
chúng thì sức mạnh của quần chúng không thể phát huy được.
Chúng ta cần khắc phục lối làm việc nhiều khi cấp trên xuống cấp dưới
kiểm tra tình hình thì thường "tiền hô hậu ủng", nặng nghe báo cáo, gặp
đại diện, hạn chế việc tiếp xúc lắng nghe ý kiến của dân, nên không hiểu
thực chất của tình hình.
Nghiêm khắc mà nói, một thời gian khá dài, bệnh quan liêu đã và đang
diễn ra trong nhiều cơ quan Ðảng và Nhà nước, đoàn thể. Ðã đến lúc chúng
ta phải đấu tranh chống lại một cách quyết liệt bệnh quan liêu. Bác Hồ
đã từng nói: Có bệnh tham ô, lãng phí là vì quan liêu.
Hãy làm theo lời Bác "Phải đem tinh thần yêu nước và cần, kiệm, liêm,
chính mà dạy bảo cán bộ, đảng viên và nhân dân".
Cần, kiệm, liêm, chính trong tình hình nhiệm vụ mới hiện nay có ý
nghĩa và nội dung mới:
Cần là có ý chí vươn lên, lao động sáng tạo cần cù, dũng cảm, tổ chức
sản xuất giỏi, đạt năng suất, chất lượng, hiệu quả cao, có khả năng cạnh
tranh cao.
Kiệm là không xa hoa, phô trương, hình thức, không làm những việc
không thiết thực đối với đời sống của dân, không xây dựng những công
trình kém chất lượng gây lãng phí thời gian, tiền của và sức lực của
nhân dân, quý từng đồng tiền, hạt gạo của dân, quý trọng giữ gìn và sử
dụng có hiệu quả tài nguyên của đất nước.
Liêm là không tham ô, hối lộ, bòn rút của công, ăn bớt của dân. Sống
trong sạch, lành mạnh, quyết tâm đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí,
quan liêu và mọi tệ nạn, mọi sai trái khác.
Chính là quang minh chính trực, trung thực, thẳng thắn, không làm ăn
gian dối, không báo cáo sai sự thật, không dối trên, lừa dưới, không bè
phái, cơ hội, dám nhìn thẳng vào sự thật, công khai, minh bạch, dân chủ,
biết nghiêm khắc, biết khoan dung.
Chúng ta hãy thực hiện lời dạy của Bác về đạo đức cách mạng ngay
trong quá trình tiến hành Ðại hội Ðảng các cấp tiến tới Ðại hội Ðảng
toàn quốc lần thứ X. Toàn Ðảng ta hãy nêu cao tinh thần tự phê bình, phê
bình, đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, bè phái, thực hiện dân
chủ thực sự, lựa chọn được những đảng viên tiêu biểu có đức, có tài, dĩ
công vi thượng, cần, kiệm, liêm, chính đưa vào đoàn đại biểu đi dự Ðại
hội, vào các cấp ủy Ðảng, làm cho đảng ta thật sự vững mạnh, trong sạch,
đảm nhiệm được sứ mệnh lịch sử mới trước Tổ quốc, trước nhân dân, đưa
đất nước ta tiến lên mạnh mẽ và vững chắc trên con đường đổi mới, công
nghiệp hóa, hiện đại hóa vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh như Bác Hồ hằng mong muốn.
(TienPhong Online Thứ Tư, 18/05/2005, 22:51 Theo Nhân Dân)
(*) Bài tham dự Hội thảo kỷ niệm 115 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí
Minh, ngày 17/5 do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức.
Bài về Đại Tướng Võ Nguyên Giáp:
- Võ Nguyên Giáp: một thiên tài quân sự (Cecil B. Curry)
- Võ Nguyên Giáp: Thiên tài quân sự (Hồ Ngọc Sơn)
- Dĩ Công Vi Thượng (Đ.T. Võ Nguyên Giáp)
- Võ Nguyên Giáp dưới góc nhìn của người viết sử (Dương Trung Quốc)
- Chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong mắt nữ học giả Mỹ - Lady Borton
