< http://sachhiem.net/printemail.php?id=2368 >

Một chuyện khó nói

Trang Đào Viên Posted on August 30, 2017

Tôn giáo là nơi mọi người đối xử với nhau tử tế với lòng thành tín. Nhưng Tôn giáo cũng là nơi người ta có thể giết nhau vì ý kiện bất đồng

—- Mark Twain

Đào Viên



Bac si Ayaz Virji

Ông bác sĩ đã mặc song quần áo chỉnh tề. Áo veston mầu xẫm, áo sơ mi mấu xanh, đeo cà vạt. Ông tự nhủ: “Mình phải làm sao để họ phải nể trọng mình, phải thật bình tĩnh”. Ông thong thả đi cầu thang xuống nhà dưới. Bà Musarrat, 36 tuổi đang chờ ông để ra đi. Đó là ông Ayaz Virji, 42 tuổi, làm bác sĩ, mới đến Dawson không lâu, một thành phố nhỏ, để trông nom sức khỏe cho khoảng một ngàn rưởi người dân.

Hai tiếng nữa, ông sẽ phải đến nói chuyện về Hồi giáo, đạo Islam, cho dân nghe. Đây là lần thứ ba ông phải làm chuyện này mà ông không chắc sẽ là lần cuối.

1)Nói chuyện về Islam

Ba tháng trước, ông giáo sĩ nhà thờ Lutheran đã mời ông đến nói về Hồi giáo rồi. Người Thiên Chúa giáo ở đây đã đặt những câu hỏi rất lạ như : Có phải là một tên sát nhân Muslim, nhân danh chúa Allah, chết đi lên Thiên đàng sẽ được thưởng bằng nhiều cô gái đồng trinh không.

Lần thứ hai ông bác sĩ đã nói chuyện về Hồi giáo là tại nhà thờ thành phố bên cạnh, hai tháng sau đó. Sau cuộc nói chuyện nhiều người cho ông là kẻ chống Thiên Chúa.

Lần này là tại thành phố Granite Falls do lời mời của vị quản thủ Thư Viện thành phố.

2) Lúc mới đến

Ông bác sĩ vẫn còn nhớ ba năm trước , hai vợ chồng đến Dawson, sau khi đã đi qua những thành phố nhỏ, Cosmos, Pinsburg, Bundle để rồi thấy một cái biển gỗ, sơn rất đẹp, trên có hàng chữ: “Welcome to Dawson”.



Wooden gnome statues surround the “Welcome to Dawson” sign in Dawson, Minn.

Dawson có hai con đường lớn Oak và Maple dẫn đến giữa thành phố, ngay đó có ngôi nhà thờ lớn Grace Lutheran. Gần đó là bệnh viện của thành phố là nơi ông Bác sĩ nhận việc.

Toàn thể nhân viên bệnh viện, từ hai người bác sĩ có sẵn, đến y tá, lao công, đã đứng ra chào đón hai vợ chồng ông tân bác sĩ. Hai người cũng đến thăm ngôi trường mà hai người con sẽ đến học tập. Ông hiệu trưởng đích thân dẫn hai vị khách quý đi thăm các cơ sở của trường. Đi xuống xa hơn chút nữa là những tiệm bán thit, bán tạp hóa, tiệm ăn, còn có cả môt nơi chơi ném bóng bowling. Trong khi viếng thành phố, bà Musarrat, vợ ông bác sĩ nhận thấy một chuyện rất hiếm xẩy ra. Dường như dân ở đây không để ý tới cái khăn chùm đầu – rất Muslim – của bà. Mọi người nói “hello” và cười rất tươi với hai người khách lạ.

Ayaz Virji rất vui lòng. Ông bác sĩ từ lâu đã không muốn làm việc tại nhà thương rất lớn tại Harrisburg tiểu bang Pensylvania nữa, mà chỉ muốn làm tại một bệnh viện nhỏ, tại đó ông sẽ được hành nghề một cách đĩnh đạc, xứng đáng là một vị bác sĩ đích thực. Dawson là một thành phố nhỏ đang cần có một ông bác sĩ tốt nghiệp từ một Đại học lớn Georgetown University, muốn về đồng quê làm việc. Chẳng ai quan tâm đến chuyện ông này là một người Muslim, một người Ấn độ sinh tại Kenya, lớn lên tại Florida. Họ chỉ cần một ông bác sĩ giỏi. Thế là Ayaz Virji quyết định đến Dawson.

Cuối năm 2014, họ dọn về đây, đúng hơn là dọn về căn nhà lầu kiểu cổ thời Victorian trên đường Pine, căn lầu của giới thượng lưu Dawson. Ba đứa con – Maya, Imran và Faisal, đưa lớn nhất 12 tuổi, được ghi tên đi học. Bà Musarrat mở một phòng tắm hơi gần trường. Hằng ngày ông bác sĩ đi bộ đến bệnh viện làm việc.

Chẳng bao lâu hai người đã làm quen và có thêm nhiều bạn bè: Jayson, Betty, Duane, Stacy..Thỉnh thoảng họ đến chơi uống trà Trung đông, ăn Kebabs. Vợ chồng ông bán thịt John, Jill Storlien sau khi đựơc biết ông bác sĩ phải lái xe đến tận Minneapolis, thủ đô Minnesota để mua thịt bò halal, kiểu Muslim, đã cho biết họ có làm được thứ thịt bò đó tại đây. Thế là Ayaz phải gửi cho tiệm thịt bò bài chú phải đọc khi làm thịt bò halal. Nhiều người dân Dawson cũng thuộc bài chú đó.

Gia đình ông bác sĩ Ayaz Virji

3) Bầu cử Tổng Thống

Đó là tình hình và không khí sinh hoạt của Ayaz Virji tại Dawson, trước cuộc bầu cử Tổng Thống. Ông Donald Trump ra tranh cử đã chủ trương Hoa Kỳ phải cẩn thận đối với bọn di dân Trung đông, người Muslims không thể hòa nhập với dân Mỹ theo Thiên Chúa giáo được, sẽ phải lập ra một danh sách ghi tên bọn Muslims tại Hoa Kỳ để dễ bề kiểm soát, một số đền Hồi giáo sẽ phải đóng cửa…

Lúc đầu Ayaz không quan tâm lắm vì vùng này đã là thắng địa trước đây của Obama. Bây giờ đã khác. Buổi sáng sau cuộc bầu cử, ông Donald Trump được bầu làm Tổng Thống Hoa Kỳ. Ông Trump đã thắng tại quận Lac qui Parle, trong đó có thành phố Dawson. 60% dân Dawson đã bầu cho Donald Trump. Ông Trump cũng thắng lớn (64% dân đi bầu) tại quận Yellow Medicine trong đó có thành phố Granite Falls. Như vậy hầu hết dân Minnesota – ngoại trừ hai thành phố thủ đô Twin Cities – đã bầu cho ông Donald Trump.

Hai vợ chồng ông bác sĩ rất lo lắng, không biết dân ở đây sẽ đối xử với gia đình mình ra sao. Ayaz nghĩ đến chuyện tìm việc làm tại Dubai. Nói chuyện với người anh, làm thương mại tại Florida, ông bác sĩ lại lo thêm. Ông anh cho biết đã nhận được một tờ fax dọa nạt người “Muslims chó đẻ” phải cút ra khỏi Hoa kỳ sớm. Bà Musarrat nghĩ lại ngày 9-11 năm 2001, bà đã bị một người đàn ông Mỹ trắng, tay cầm cây gậy đánh bóng chày (baseball), dọa đánh khi thấy bà có khăn chùm trên đầu.



Sinh hoạt của gia đình Ayaz Virji tại Dawson

Tất nhiên là những chuyện đó không xẩy ra tại Dawson. Thế nhưng từ ngày ông Donald Trump lên làm Tổng Thống Hoa Kỳ, người dân tại Dawson và những vùng phụ cận đã có những ý nghĩ về Islam, về người Muslims một cách rõ rệt hơn, không thể tốt đẹp được.

Đến sở làm, mọi người tìm cách an ủi ông bác sĩ trưởng. Một ông bác sĩ đồng nghiệp nói rằng không phải ai cũng đồng ý với Trump. Ayaz cãi lại: không đồng ý nhưng các anh đã cho Trump cái quyền làm các thứ hắn nói. Khi thấy ông bác sĩ trưởng tỏ ý sẽ thôi việc ở đây, bà trưởng khoa Nhi đồng can ông hãy thư thả, mọi việc sẽ lắng xuống. Trên đường đi làm, một người đàn bà sở tại giữ ông lại để nói: “Thiên Chúa rất yêu thương ông”. Ông bác sĩ tự hỏi nếu ông cũng nói với bà đó câu: “Allah rất yêu thương bà” thì bà sẽ nghĩ ra sao. Nhiều dân Dawson giải thích cho ông bác sĩ là họ đã bầu cho Donald Trump chỉ vì tiền bảo hiểm sức khỏe quá cao, không phải vì kỳ thị dân tộc đâu. Họ rất mến gia đình Virjis, xin ông Bác sĩ ở lại giúp dân ở đây.

Vì vậy Ayaz và Musarrat đã quyết định ở lại. Họ không biết có nên tin những gì dân Dawson phát biểu không, nhưng họ tìm cách thay đổi tư duy dân địa phương, tuy không chắc có được không.

Chuyện xẩy ra là ba tháng sau bầu cử, một người Muslim duy nhất của thành phố đã đến trước một cử tọa trên 400 người ngồi chật kín hết sảnh đường trường Trung Tiểu học Dawson. Ông thuyết trình viên không biết chắc mình phải nói gì hay phải nói thế nào về Islam, ông chưa bao giờ tự đặt câu hỏi.

4) Nói chuyện lần thứ nhất

Mấy tuần trước, ông đã viết sẵn dàn bài cho cuộc nói chuyện: về kinh Koran, về Ngài Muhammad, những giới cấm cho người Muslims, những tục lệ Islam vân vân. Có người đã bảo cho ông biết là nhiều dân địa phương cho là ông muốn cải đạo Thiên Chúa sang Islam. Có người còn bực mình tại sao lại để ông bác sĩ dùng trường học để nói chuyện.



Ông bác sĩ nói chuyện

Bây giờ ông hiểu ra là dân ở đây đang ngán sợ đạo Islam. Ông bắt đầu cuộc nói chuyện bằng cách giải tỏa nguồn ngán sợ đó. Ông nói:

“Tôi được biết là nhiều người phản đối cuộc nói chuyện này. Tôi thấy lạ quá. Quý vi thấy tôi có đáng sợ không?” Ông cười và một số thính giả cười theo.

“Quý vị thấy tôi có là một tên Khủng bố không?” Ông vừa nói vừa cười, nhiều người cười theo. Cuộc nói chuyện kéo dài khoảng một tiếng đồng hồ, trong đó ông nói về phong tục tập quán của người Muslims. Sau hết, ông bác sĩ cho chiếu lên bảng hình ảnh của gia đình ông.

Ông nói: “Quý vị thấy không ? Chúng tôi cũng giống như bao nhiêu người khác. Cũng nuôi mèo. Đây là con mèo của chúng tôi”

Sau màn trình diễn mọi người vỗ tay hoan hô ông bác sĩ. Tiếp theo là những câu hỏi:

Người Muslims có tin vào việc hạn chế sinh đẻ không? Đa số người Muslims nghĩ gì về các tôn giáo khác? Tại sao bọn khủng bố bao giờ cũng là người Muslims?

5) Nói chuyện lần thứ hai

Sau cuộc họp này, một thành phố có khoảng 5,200 dân, mời ông đến nói chuyện, thành phố Granite Falls. Khi ông đến thư viện của thành phô, đã có khoảng 75 người chờ sẵn. Ông thấy nhiều người cầm Thánh Kinh sẵn trên tay. Khi ông bác sĩ nói tới lòng tin mà không thực thực hiện lòng tin ấy thì không có ý nghĩa gì. Thế là thính chúng bắt đầu phản đối. Họ đọc to những câu trong Kinh Thánh, họ nói là họ muốn cứu vớt linh hồn kẻ lạc đạo. Có người còn cho rằng ông bác sĩ có ý chống đối Đức Chúa trời.

Không khí buổi họp trở nên quá khẩn trương khiến cho bà Musarrat cùng với cô con gái 9 tuổi phải ngồi lui xuống cuối phòng họp, gần cửa ra vào. Nhiều ngày sau, báo chí địa phương đăng bài viết của những người dến dự phiên họp với nhũng lời lẽ không mấy tốt đẹp đối với ông thuyết trình viên.



Sau cuộc nói chuyện tại Granite Falls, nhiều nơi khác mời ông bác sĩ đến nói chuyện, chưa kể đến chuyện dân Granite Falls cũng muốn ông trở lại nói chuyện thêm. Phản ứng của mọi người không chỉ là muốn đến nghe ông bác sĩ nói chuyện mà họ còn có ý chống đối Islam.

6) Lo ngại bắt đầu

Hai ngày trước cuộc nói chuyện, vài người bạn của Ayaz tỏ ý lo ngại. Có người cho rằng cảnh sát nên có mặt trong cuộc nói chuyện sắp tới. Một bà bạn của Musarrat nói là chồng bà có một chiếc áo giáp có thể cho Ayaz mượn.

Ông bạn có áo giáp đến sớm nói: “Để tôi giúp anh mặc cái áo giáp này”. Ông bác sĩ cởi hết bộ âu phục, chỉ còn cái áo thung trên người, Ông mặc bộ áo giáp vào. Ông hỏi người bạn: “Anh có cái nào nhỏ hơn không?” “Tôi chỉ có vậy”

Maya chạy vào phòng khách hỏi bố: “Bố đang làm gì vậy?”

“Bố đang mặc cái áo giáp này vào người”

“Tại sao phải mặc áo giáp?” Ông bác sĩ không trả lời, đứng trước gương với chiếc áo sơ mi để định mặc ra ngoài. Ông quay lại bảo người bạn: “Không được, trông rõ là có áo giáp. Cám ơn bạn” Ông mặc lại bộ âu phục.

7) Nói chuyện lần thứ ba

Hai vợ chồng ông bác sĩ lại lái xe đến Granite Falls. Musarrat nói với chồng: “Một số dân Dawson đến nghe. Họ sẽ ủng hộ chúng ta”. “Hy vọng vậy” Ayaz nói vậy nhưng vẫn nhớ là những dân Dawson đã bỏ phiếu cho Donald Trump.

Chẳng bao lâu họ đến trước Tòa Thị chính Granite Falls với lá cờ bay phất phới. Đến gần sảnh đường, Ayaz đã thấy có hai cảnh sát viên. Trong phòng họp đầy người, Ông bác sĩ đứng trên bục của thuyết trình viên, nhìn xuống thấy vài bộ mặt quen thuộc, nói chuyện ông bác sĩ nói về Islam. Thấy Duane Husted, một ông láng giềng đã bầu cho Donald Trump, ông giơ tay chào, Duane chào lại.

Ông bắt đầu cuộc nói chuyện với câu mở đầu. “Tôi hy vọng rằng trong cuộc gặp gỡ này chúng ta sẽ hiểu nhau hơn. Bởi vậy, tôi muốn bắt đầu nhân danh Thiên Chúa đọc một bài kinh ngắn” Ayaz đọc thầm một câu kinh Hồi giáo như ông vẫn làm ở nhà trước bữa ăn.

Ông bác sĩ tự giới thiệu là bác sĩ y khoa, đã học qua môn Tôn giáo tỷ giảo tại đại học Georgetown University, tại đó có những vị giáo sư rất hiểu biết vế các tôn giáo. Ông nói ông đã được dạy là nếu bạn muốn hiểu biết về Islam, hay bất cứ tôn giáo nào khác , bạn phải “thành thực với chính mình”, phải biết tư duy bằng khối óc, không bằng tình cảm của trái tim. Bởi vì con người dễ khinh thường người khác, tự cho mình là đúng, cho nên tại nhiều nơi có nhiều tên quá khích, như bọn ISIS ở Trung đông. Trong số những người Muslims cũng có một số quá khích. “Chúng ta là người Hoa Kỳ, chúng ta phải tố cáo, chống bọn đó”.

Ông nói tiếp: “Cho tôn giáo nào đó là ma qủy thì rất dễ, cho Hồi giáo là thế này thế nọ, không khó khăn gì. Thì cũng như tôi nói Thiên Chúa giáo là David Koresh”.



Dân Dawson đến nghe nói chuyện

Ông hỏi: “Có ai biết LRA là nhóm gì không? – LRA là tên tắt của quân phản loạn tai Uganda Lord’s Resistance Army, đã từng giết trên một trăm ngàn người không theo Thiên Chúa giáo – Ai biết thì giơ tay lên”. Hai cánh tay giơ lên

“Tại sao ít người biết quá vậy? Tại sao mọi người chỉ biết Islam là nhóm quá khích? Chắc mọi người đều biết bọn KKK, với 5 triệu thành viên, trong những năm 1920, đã từng xúm lại giết chết (lynching) người da đen. Ngày ấy, cùng nhau xúm lại giết người da đen là chuyện bình thường, không ai nói gì. Bây giờ tại sao chúng ta không nhìn lại chính mình và cùng nhìn lại những người khác. Bạn nào không nghĩ như vậy thì xin đến nghe người khác nói chuyện”.

Không ai đúng dậy ra về.

Ông bác sĩ tiếp tục nói: “Như vậy mục đích của cuộc gặp gỡ hôm nau là để chúng ta hiểu nhau”

Ông đọc trong kinh Koran ít câu để chứng minh rằng dân Trung đông không nhất thiết phải cải đạo mọi người sang Islam. Ai giữ đạo người nấy. Từ đó ông sang đến chuyện thời sự.

“Islam không phải là điều mà các bạn thấy trên TV. Tôi biết Fox News, Fox News không làm truyền thông thực sự. Các bạn chớ có nói với tôi là theo Fox News, thì bọn Hồi giáo là bọn thú vật cần triệt tiêu, Thiên Chúa nói thế này, trong khi Muhammad nói thế khác.”

Ông bác sĩ bắt đầu lớn tiếng khi ông chuyển đề tài cuộc nói chuyện sang chuyện bầu cử. “Tướng Flynn cho rằng Hồi giáo là một loại “Ung thư rất khó trị”. Ông nói tiếp : “Hiện nay có 1.6 tỷ người Hồi giáo. Bây giờ tại Hoa kỳ có người cho rằng chúng ta phải thanh lọc bọn này. Làm sao bây giờ?”

Sau cùng với một giọng hòa hoãn hơn ông nói: “Các bạn đã cảm thấy tôi rất buồn bực. Ngày xưa, chúa Giê Su đã rất bực mình với bọn đổi tiền ăn gian. Không công bằng. Tôi rất bực mình vì thấy nhiều bất công sau cuộc bầu cử”.

“Tôi nói thật với các bạn, sau cuộc bầu cử Tổng thống tôi rất buồn bực, buồn bực khi thấy xu hướng cộng đồng chúng ta trong cuộc bầu cử. Tôi thấy không thể ở đây được mà phải ra đi. Ở đây mọi người nghĩ tôi là một tên khủng bố. Không sao, mọi người tìm người thay thế tôi đi. Hôm nay tôi còn ngồi đây không phải vì muốn ở lại, mà chỉ vì lòng tin tôn giáo của tôi muốn tôi phải chia sẻ với các bạn ít lời về Islam. Tại đây, ai làm được chuyện này, nếu không phải là tôi”

Mọi người trong thính chúng ngồi nghe, không ai nói gì.

Ông bác sĩ hỏi lại: “Các bạn tưởng tượng xem nếu tôi đánh giá người theo Thiên Chúa giáo như một số người đánh giá người Muslims. Nếu tôi là một kẻ bất lương, tôi sẽ tìm ra được một số câu trong Kinh Thánh nói là phải giết người. Nếu tôi không công bằng tôi sẽ cho rằng cái Thập ác chính là biểu tượng của sự hành hạ của con người”.

Trong phòng họp lặng thinh, không ai nói gì.

“Các bạn thấy sao? Các bạn còn nhớ trong Kinh Thánh có câu “Các con phải biết yêu thương đức Chúa Trời và các con hãy yêu thương người lối xóm như yêu mình”. Tại sao tôi phải đến đây, một nơi vắng vẻ để giúp mọi người trong khi họ bảo nhau: “Vijri là một tên khủng bố, Phải đuổi bọn này đi. Phải cấm bọn y sĩ này đến đây”.

Ông bác sĩ trở về vời đề tài ban đầu. Ông hỏi: “Ai nghĩ là Islam là tôn giáo chủ trương và khuyến khích khủng bố thì giơ tay lên”. Không ai giơ tay.

“Các bạn nghĩ được như vậy thì rất tốt”, Ông bắt đầu nói về phụ nữ trong kinh Koran. “Phụ nữ phải được tôn trọng. Ông Trump nói và làm những gì về đàn bà con gái. Quý vị đều biết cả rồi, tôi không cần nhắc lại, chỉ làm bẩn tai quý vị”.

Ông chuyển sang Luật Hồi giáo Sharia. “Quý vị đều biết Luật Sharia. Có phải là người Hồi giáo nào đều muốn áp dụng Luật Sharia, để cắt đầu thiên hạ, để đâm mù mắt con người. Có phải là tôi, một người theo đạo Hồi cũng sẽ làm như vậy?”

Ông đề cập đến lịch sử Islam tại Hoa Kỳ, đến Tổng thống Thomas Jefferson, người Hoa kỳ đầu tiên trong tòa Bạch Ốc, mời mọi người dùng “iftar” là bữa ăn đầu tiên sau tháng nhịn ăn Ramadan,theo tục lệ của Hồi giáo, đến việc làm thiện nguyện, đến những người di dân đói khổ.

Ông đã nói cả tiếng đồng hồ, không ai bỏ về trước.

Thấy nói quá đủ, ông bác sĩ dành lời nói sau cùng cho một câu trong Kinh Thánh về chúa Giê Su, đoạn kinh Matthew. Khi Chúa Giê Su thấy tín đồ theo mình nhưng làm không đúng lời mình dạy, ông nói: “Ta không biết các ngươi là ai. Các ngươì, một bọn khốn nạn, hãy ra khỏi nơi đây”.



Trả lời một câu hỏi

Ông thong thả gấp cuốn sách lại, rất mệt, và nhìn mọi người.

“Bây giờ là lúc trả lời những câu hỏi. Ai muốn hỏi gì?”

Nhiều cánh tay giơ lên.

“Xin mời bà mặc áo đen” Bà áo đen đứng dậy nói: “Tôi rất cám ơn ông bác sĩ. Tôi thấy chúng ta cần có những cuộc nói chuyện như ngày hôm nay” rồi bà ngồi xuống. “Cám ơn bà”

Ayaz thấy một người đàn ông có râu đang giơ tay liền mời phát biểu.

“Tôi không có gì để hỏi, nhưng tôi muốn có lời phản hồi. Tại Hoa kỳ, chúng ta dạy lịch sử (history) một cách thu gọn lại, rút gọn lại thái quá. Chúng ta lọc bớt đi nhiều điều cho là không cần thiết. Là người theo Thiên chúa giáo chúng ta lại càng bỏ bớt nhiều hơn, như ông bác sĩ nói qua trong bài thuyết trình. Tôi nghĩ rằng người dân Hoa kỳ nên thành thực hơn với lịch sử”

“Tôi hoàn toàn đồng ý. Bạn nói hay lắm. Đến lượt ai?”

Một người đàn ông khác cắt tóc ngắn đứng lên.

“Ờ..Tôi, tôi chỉ muốn nói một câu rất đơn giản thôi…” Nghĩ một lúc ông ta nói tiếp: “Nghe ông nói chuyện tôi cảm thấy ông có nhiều khổ tâm trong lòng”.

Ayaz không nói gì, nhìn lại ông cắt tóc ngắn. Ông ta bèn nói: “ Tôi xin lỗi” rồi ngồi xuống.

Cả phòng họp không ai nói gì. Mọi người trông chờ câu trả lời của thuyết trình viên.

Ông bác sĩ nhìn lại từng người, hai ông cảnh sát, ông già tay cầm cuốn Kinh thánh, Ông đeo kính đen, ông láng giềng…

Sau cùng ông nói: “Tôi rất cám ơn lời chia sẻ này”.

Sau đó một vài người giơ tay hỏi mấy câu vô thưởng vô phạt. Mọi người vỗ tay đứng dậy ra về.



Trở về nhà

8) Trở về nhà

Hai vợ chồng ông bác sĩ lái xe ra xa lộ để trở về nhà. “Hôm nay họ có vẻ rất tử tế”. Ông chồng nói rất ngạc nhiên thấy Duane và mấy dân ở Dawson đến nghe. Bà vợ cũng nói thêm đã thấy Lori, Diane và vợ chống Mary và vợ chồng Sandy.

Chẳng bao lâu, trời đã tối đen như mực, đèn pha xe hơi đã chiếu sáng tấm biển “Welcome to Dawson”, chiếu sáng những con đường dẩn vào thành phố. Nhà cửa vẫn vậy. Ông hy vọng dân chúng vẫn vậy, vẫn tử tế với gia đình Virji. Nhưng ông cảm thấy mình vẫn là một kẻ xa lạ không hội nhập vào Dawson được.

Tôn giáo là như vậy: “Tôn giáo là nơi mọi người đối xử với nhau tử tế với lòng thành tín. Nhưng Tôn giáo cũng là nơi người ta có thể giết nhau vì ý kiện bất đồng”

Sáng mai, ta lại đi làm, đưa con đi học. Ông lái xe vào Pine street và trở về nhà. /.

___________________________________________________

(Tháng 9, 2017)