●   Bản rời    

Kiến Nghị Gửi Đại Hội Đảng

Kiến Nghị Gửi Đại Hội Đảng

Vũ Tất Thắng

http://sachhiem.net/THOISU_CT/ChuV/VuTatThang01.php

27-Sep-2015

LTS: Tiếp theo những đề nghị chống tham nhũng kỳ trước, chúng tôi nhận được những ý kiến đóng góp gửi cho Đại Hội Đảng. Qua bài viết này tác giả tường trình và đề nghị những vấn đề đáng quan tâm qua thu thập đó đây trong thời gian ở nước ngoài. Nghiên cứu kinh nghiệm của người sẽ làm giàu kiến thức cho ta vậy. (SH)


Chuyên nghiệp hóa đội ngũ công chức –
Kinh nghiệm của Nhật Bản và Trung Quốc

nước nhật

Gần đây đã xẩy ra vụ cả họ làm quan ở một huyện thuộc TP Hà Nội gây bức xúc trong dân chúng. Rồi các vụ thi tuyển công chức lấy lệ hoặc dính gian lận cũng khiến dân chúng bất bình. Để tiến bộ nhanh hơn, chúng ta phải triệt để cải cách chế độ thi tuyển công chức. Trứơc hết tôi xin mạn phép giới thiệu hệ thống hành chính của Nhật Bản, một trong những hệ thống hành chính vào loại hữu hiệu nhất thế giới.

Trứơc hết tôi xin mạn phép giới thiệu hệ thống hành chính của Nhật Bản, một trong những hệ thống hành chính vào loại hữu hiệu nhất thế giới.

I- Phân loại công chức Nhật Bản

Công chức trung ương và địa phưong được chia làm hai loại :

▪ 1. Công chức cao cấp (Công chức cấp 1 : Ikkyuu Koumu-in)

Là người trúng tuyển kỳ thi tuyển công chức cao cấp được tổ chức vào tháng 10 hàng năm. Thí sinh không cần có bằng cấp gì cả chỉ cần dưới 26 tuổi, có sức khỏe tốt và không có tiền án. Công chức cao cấp là những cán bộ sẽ được thăng dụng theo khả năng làm việc lên các chức vị lãnh đạo từ trưởng phòng tới thứ trưởng sự vụ. Thông thường, Nhật Bản có hai vị thứ trưởng cho một bộ, một vị thứ trưởng sự vụ là công chức cao cấp chuyên nghiệp và một vị thứ trưởng chính vụ, phụ trách các vấn đề có tính cách chính trị. Bộ trưởng và thứ trưởng chính vụ do thủ tướng chính phủ bổ nhiệm, thường là một nghị sĩ của đảng cầm quyền. Thủ tướng đương nhiệm là ông Abe Shinzo, chủ tịch đảng Tự do Dân chủ Nhật (Jiyu-mínhu-tou). Đảng Tự do Dân chủ Nhật là đảng cầm quyền trong hầu hết các thời kỳ sau đệ II thế chiến. Hiện tại vì không chiếm được đa số trong Hạ Viện, họ phải liên minh với đảng Koumei-tou (Đảng Công Minh), nghĩa là TT Abe phải bổ nhiệm một vài bộ trưởng hay thứ trưởng chính vụ từ các nghị sĩ của đảng này.

▪ 2. Công chức trung cấp (Công chức cấp 2 : Nikyuu koumu-in)

Là người trúng tuyển kỳ thi tuyển công chức trung cấp tại trung ương hay địa phương. Thí sinh cũng không cần có bằng cấp gì cả, chỉ cần dưới 26 tuổi có sức khỏe tốt và không có tiền án. Công chức trung cấp trợ tá cho công chức cao cấp trong nghiệp vụ hành chính. Chức cao nhất họ có thể đạt được là trưởng phòng (rất hiếm) và chủ sự.

▪ 3. Các chức vụ lãnh đạo của hệ thống hành chính Nhật Bản

Thủ tướng chính phủ:

Đảng chiếm đa số hay liên minh chiếm đa số trong Hạ Viện được đề cử người đảm nhiệm chức vụ thủ tướng, thường là chủ tịch của đảng có nhiều ghế nhất trong Hạ viện..

Tỉnh trưởng (Chủ tịch UBND tỉnh)

Công chức cao cấp địa phương có thể đạt được chức vụ cao nhất là phó tỉnh trưởng (Phó chủ tịch UBND ở nước ta). Tỉnh tưởng do dân chúng trực tiếp bầu ra. Có nhiều tỉnh của Nhật bầu ra tỉnh trưởng không thuộc đảng cầm quyền. Điều này không hề gì vì hệ thống hành chính do đội ngũ công chức chuyên nghiệp đảm trách. Tỉnh trưởng có nhiệm vụ lãnh đạo guồng máy hành chính dựa trên phương châm và chính sách đề ra bởi nghị hội tỉnh (hội đồng nhân dân tỉnh) cũng do nhân dân bầu trực tiếp.

Thị trưởng, quận trưởng (Chủ tịch UBND huyện, chủ tịch UBND quận trong các đô thị lớn)

Các chức vụ này cũng được dân chúng trực tiếp bầu ra.

Nhật có đơn vị hành chính thấp nhất là quận (tại các đô thị lớn) huyện trong các tỉnh. Chỉ một số các vùng xâu – vùng xa có đơn vị xã. Trong trường hợp này, xã trưởng (Chou-chou) cũng do dân chúng trực tiếp bầu ra.

▪ II. Chế độ thi tuyển và đãi ngộ công chức của Nhật Bản

Trong cơ cấu tổ chức của chính phủ NB có viện nhân sự là cơ quan quản lý việc tuyển chọn công chức và quy định chế độ lương bổng cho công chức. Mỗi năm, các bộ và cơ quan ngang bộ có nhiệm vụ báo cáo với viện nhân sự về nhu cầu nhân sự mới, cụ thể là cần bao nhiêu công chức cao cấp, bao nhiêu công chức trung cấp cho năm tới. Viện nhân sự tổng gộp nhu cầu của các bộ và cơ quan ngang bộ rồi quyết định số công chức cần tuyển chọn cho cả năm. Ngân sách của NB bắt đầu ngày 1 tháng 4 hàng năm ; niên học cũng vậy. Vì thế kỳ thi tuyển công chức được tổ chức vào tháng 10 hàng năm. Người được tuyển chọn sẽ bắt đầu làm việc vào đầu tháng tư năm sau.

Hàng năm viện nhân sự và chính quyền địa phương tổ chức các kỳ thi tuyển công chức cao cấp và trung cấp. Mặc dù không đòi hỏi thí sinh có bằng gì, nhưng đề thi cho công chức cao cấp có trình độ đại học và đề thi cho công chức trung cấp có trình độ trung học phổ thông. Trình độ đề thi khá cao nên các thí không đủ thực lực thì không dám dự thi. Khi trúng tuyển, thí sinh có quyền nêu nguyện vọng muốn vào làm trong bộ nào; họ chỉ đạt nguyện vọng của mình nếu có điểm cao.

Về lương bổng, hàng năm bộ tài chính lấy thống kê lương bổng trong bộ môn dân doanh rồi tính ra bình quân lương bổng dân doanh. Mức lương khởi đầu cho công chức cao cấp được định bởi mức lương trung bình của các kỹ sư hay nhân viên viên mới tốt nghiệp đại học trong bộ môn dân doanh cộng thêm một hằng số tương đối. Mức lương cho công chức trung cấp cũng được định bởi mức lương trung bình của các công nhân viên thuộc bộ môn dân doanh mới tốt nghiệp trung học phổ thông (lớp 12) cộng thêm một hằng số tương tự. Việc tăng lương hàng năm cũng làm theo phương pháp này. Ngoài ra, chế độ lương hưu cho công chức NB cũng tương đối cao hơn chế độ lương hưu trong bộ môn dân doanh.

Mục đích của viện nhân sự NB là định mức đãi ngộ trên trung bình để thu hút nhân tài. Nhờ vậy NB luôn có một đội ngũ cán bộ công chức rất ưu tú. Họ là đầu tầu cho phát triển kinh tế xã hội tại NB. Ngoài chế độ thi tuyển công chức, Nhật Bản còn có các kỳ thi lấy tư cách hành nghề như kỳ thi tư pháp (Nghề thẩm phán và luật sư), kỳ thi y sĩ quốc gia, kỳ thi kiến trúc sư quốc gia, kỳ thi thiết kế viên cao cấp và trung cấp, kỳ thi kế tóan viên cấp cao cấp và trung cấp, kỳ thi kiểm tóan viên, v.v.

Các kỳ thi này được tổ chức mỗi năm một lần. Tỉ dụ như kỳ thi tư pháp dành cho những người sẽ hành nghề luật sư, kiểm sát hay thẩm phán, thí sinh không nhất thiết phải tốt nghiệp đại học ngành luật. Thẩm phán và kiểm sát viên được tuyển chọn trong số những thí sinh trúng tuyển kỳ thi tư pháp này. Muốn hành nghề luật sư, thì sau khi trúng tuyển phải theo học một khoa chuyên tu tư pháp trong một năm, rồi tốt nghiệp khoa này. Các thẩm phán và kiểm sát viên tương lai cũng phải theo học và tốt nghiệp khoa chuyên tu tương tự.

Vì vậy, hệ thống hành chính của Nhật gồm các công chức chuyên nghiệp phi chính trị, đại đa số không tham gia các chính đảng. Chúng ta thấy, rất ít khi xẩy ra các vụ tham nhũng trong hệ thống công chức của NB. Tham nhũng nếu có, hầu hết chỉ xẩy ra với các chức vụ gắn liền với chính trị.

▪ III- Chế độ thi tuyển và đãi ngộ công chức của Trung Quốc

Trong một hội thảo khoa học tại đại học Amoi, tỉnh Phúc Kiến, đã xẩy ra tranh luận kịch liệt về công tội của chế độ khoa cử. Một bên phê bình chế độ khoa cử là phong kiến. Bên kia cho rằng chế độ khoa cử là chế độ công bình. Đặc trưng lớn nhất của chế độ khoa cử là bất kỳ xuất thân từ giai cấp nào, thuộc dân tộc nào, có lý lịch và thuộc khu vực nào, hễ có tài - thi đỗ là được trọng dụng. Nói cách khác, chế độ này tuyển dụng quan lại cho triều đình qua các kỳ thi công khai và công bình. Sau khi chế độ khoa cử của Trung Hoa chấm dứt vào đầu thế kỷ 20, việc tuyển dụng cán bộ công chức của TQ thường dựa vào quan hệ gia đình và thâm niên trong quân đội. Chế độ tuyển dụng này đã gây nhiều tệ hại.

Vì vậy, năm 2005 TQ đã thông qua bộ luật công chức, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 1 năm 2006. Theo bộ luật này, công chức trung ương và địa phương được chia thành hai lọai : Công chưc chỉ đạo (có thể lên chức trưởng phòng trở lên) và công chức không chỉ đạo, tức những công chức sự vụ và kỹ thụât. Cả hai lọai đều phải qua thi tuyển công khai và công bằng. Chế độ này mô phỏng theo chế độ công chức của Nhật Bản nêu trên chỉ khác tên gọi. Công chức chỉ đạo là công chức cao cấp và công chức không chỉ đạo là công chức trung cấp của Nhật Bản.

Theo tài lịêu của báo Sankei Shinbun, Nhật Bản, tại TQ, khoa thi tuyển công chức chỉ đạo dành cho sinh viên đã tốt nghiệp đại học cho năm 2006 đã được tổ chức ngày 26/11/05 gồm 97 bộ môn, tuyển chọn 10,282 cán bộ cho toàn quốc. Đã có khoảng 365,000 thí sinh dự thi. Tỉ lệ cạnh tranh khoảng 35 lần!

Công chức Trung Quốc có cuộc sống ngày càng tương tự như các quan lại của chế độ khoa cử ngày xưa. Chế độ đãi ngộ cán bộ công chức của TQ có thể nói là vẹn tòan. Theo báo Công nhân nhật báo, 90% lao động TQ không vào được hệ thống bảo hiểm dưởng lão (hưu trí) cơ bản, 85% công dân TQ không có bảo hiểm y tế cơ bản. Trong khi đó, ngòai các chế độ bảo hiểm thông thường, cán bộ công chức TQ còn được hưởng phụ cấp giao thông, nhà ở và các chế độ phúc lợi khác.

▪ IV- Nên chăng chúng ta áp dụng linh họat kinh nghiệm của NB và TQ vào chế độ thi tuyển và đãi ngộ công chức nước ta

Tôi kiến nghị trong văn bản dự thảo Đại hội Đảng XII như sau:

1. Đệ trình Quốc hội dự thảo bộ luật công chức mới, áp dụng linh họat kinh nghiệm của NB và TQ về tuyển dụng và đãi ngộ như đã nêu trên. Từ đó các cán bộ hành chính sẽ dần dần được bổ nhiệm từ các thí sinh trúng tuyển các kỳ thi tuyển công chức này. Cán bộ công chức không nhất thiết phải là đảng viên. Khi các công chức chuyên nghiệp được tuyển chọn như vậy, hội đủ thâm niên và kinh nghiệm đảm trách các chức vụ tới cấp thứ trưởng ở trung ương và phó chủ tịch UBND ở địa phương, Đảng chỉ cần bổ nhiệm các chức vụ chủ tịch các UBND tỉnh, TP, quận - huyện và phường - xã. Thời gian chuyển tiếp có thể mất khỏang 10 – 20 năm. Như đã nêu ở trên, TQ đã bắt đầu tuyển dụng công chức theo kiểu này từ năm 2006.

2. Đệ trình Quốc hội phương án tăng lương công chức trên mức trung bình của dân doanh nhằm thu hút nhân tài vào bộ máy hành chính.

3. Ngòai việc cải tổ cơ chế - giảm biên chế, để tạo ngân sách cho việc tăng lương, nhà nước nên cải tổ và hoàn thiện chế độ thuế như thiết lập thuế cư dân * (cư dân đóng thuế cho quận huyện nơi cư trú), thuế thừa kế, thuế không xây dựng * (một năm sau khi mua đất thổ cư mà không xây dựng sẽ bị đánh thuế) và thuế lợi đắc đầu tư *(Capital gain tax),

4. Thêm vào đó, để thuyên giảm biên chế, nhà nước nên nghiên cứu từ từ bỏ đi đơn vị hành chính xã / phường. Ở Nhật, các quận, huyện thường có vài văn phòng tại các khu đông dân cư có nhiệm vụ cấp giấy đăng ký cư trú, nhận tờ khai sinh cho trẻ sơ sinh, v.v. Các văn phòng này thường chỉ có vài nhân viên. Ngoài ra nếu chúng ta chuyển trọng tâm quản lý cư dân từ hộ khẩu sang quản lý địa chỉ cư trú, thì việc quản lý này sẽ do UBND quận – huyện đảm trách. Như vậy, công an tỉnh - TP, quận – huyện và xã – phường chỉ cần chú trọng vào việc giữ gìn an ninh trật tự và xử lý hình sự.

5. Đệ trình Quốc hội phương án thiết lập các kỳ thi lấy tư cách hành nghề (Tư pháp, y sĩ, chuyên gia kế toán, kiểm toán v.v.) như các nước tiên tiến đã và đang áp dụng thành công.

Kính chúc Đại Hội thành công, Chúc quý vị lãnh đạo Đảng dồi dào sức khỏe.

________________

Tài liệu tham khảo:

(1) Kế Sách Đồng Bộ Để Phòng Chống Tham Nhũng

http://sachhiem.net/THOISU_CT/ChuV/VuTatThang.php

(2) “Cần một kế sách tổng thể chống tham nhũng” (Nguyệt san Pháp Luật số 101, tháng 07/2005)

(3) “Cải cách hành chính: Giải phóng năng lượng để phát triển” (Nguyệt san Pháp Luật số 106 tháng 12/2005)

 

Hà Nội ngày 20/03/2015

Vũ Tất Thắng

Giảng viên MBA
Ủy viên UB MTTQ TP Hà Nội
Thành viên CLB Khoa học Kỹ thuật Việt kiều

 

Trang Thời Sự




Đó đây


2024-03-28 - 25: Khắc Phục Hậu Quả Sau Khi Ông VVT Rời Ghế CTN - Ông Võ Văn Thưởng ra đi có chấm dứt mọi chuyện chưa?

2024-03-28 - Chấn động người Việt ở #Thailand: Thiếu tướng GĐ CA tỉnh Gia Lai … xuất hiện … chuyện gì xảy ra …? -

2024-03-24 - Thiếu tướng Hoàng Kiền _BUỒN, VUI, "GIẢI OAN" VẤN ĐỀ CHỐNG LẬT SỬ - Đôi lời với ông Võ Văn Thưởng

2024-03-22 - Thật là buồn khi một người mình đặt nhiều kỳ vọng lại làm mình thất vọng -

2024-03-22 - Tá hoả tịch thu! Tòa án NY bắt đầu kê biên tài sản sân golf, dinh thự Seven Springs -

2024-03-21 - VKSND TP HCM: Bị cáo Trương Mỹ Lan không ăn năn - VKSND TP HCM nêu quan điểm bị cáo Lan phạm tội nhiều lần, phạm tội có tổ chức, bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, chiếm đoạt và gây thiệt hại số tiền đặc biệt lớn cho nhà nước

2024-03-21 - NHỮNG BIỂU HIỆN CỦA CHỦ NGHĨA DÂN TÚY Ở VIỆT NAM -

2024-03-20 - Toàn cảnh đề nghị mức án với vợ chồng Trương Mỹ Lan, Trương Huệ Vân và đồng phạm -

2024-03-20 - Lý do đồng chí Võ Văn Thưởng có đơn xin thôi các chức vụ -

2024-03-20 - Trung ương đồng ý ông Võ Văn Thưởng thôi chức Chủ tịch nước - Ban Chấp hành Trung ương đồng ý để ông Võ Văn Thưởng thôi giữ các chức vụ Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương Đảng khóa 13, Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng An ninh nhiệm kỳ 2021-2026, theo nguyện vọng cá nhân



▪ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 >>>




Thư, ý kiến ngắn
● 2024-03-21 - CHỐNG CỘNG: Chuyện cười ra nước mắt ở Sở Học Chánh Tacoma, Wa - Lý Thái Xuân -

● 2024-03-09 - Tổng thống Nga, Vladimir Putin đọc thông điệp gửi Quốc hội Liên bang (29/2/2024) - Gò Vấp -

● 2024-03-09 - Các hoạt động của Mặt Trận Việt Nam Công Giáo Cứu Quốc trong những năm 1942-1954 - trích Hồi ký Nguyễn Đình Minh -

● 2024-03-08 - Hồi ký lịch sử 1942-1954 - Liên Quan đến Giám mục Lê Hữu Từ, Khu tự trị Phát Diệm, Công Giáo Cứu Quốc - VNTQ/ Khôi Nguyên Nguyễn Đình Thư -

● 2024-02-15 - Trương vĩnh Ký dưới con mắt của người dân - Trần Alu Ngơ -

● 2024-02-14 - Các nhà hoạt động ẤN ĐỘ GIÁO phản đối chuyến viếng thăm của Giáo hoàng John Paul II - FB An Thanh Dang -

● 2024-02-09 - “KHÁT VỌNG NON SÔNG” của VTV1 và chuyện Trương Vĩnh Ký - Nguyễn Ran -

● 2024-02-05 - Góc kể công - Đồng bào Rô ma giáo cũng có người yêu nước vậy! Đúng. - Lý Thái Xuân -

● 2024-02-01 - Câu Lạc Bộ Satan Sau Giờ Học Dành Cho Trẻ 5-12 Tuổi Sắp Được Khai Trương Ở Cali, Hoa Kỳ - Anh Nguyen -

● 2024-01-29 - Giáo hội Rô ma giáo Đức "chết đau đớn" khi 520.000 người rời bỏ trong một năm - The Guardian -

● 2024-01-29 - Một tên Thượng Đế-Chúa ngu dốt về vũ trụ, nhưng thích bốc phét là tạo ra vũ trụ - Ri Nguyễn gửi Phaolo Thai & John Tornado -

● 2024-01-29 - Kinh "Thánh" dạy Con Chiên Giết Tất Cả Ai Theo Tôn Giáo Khác - Ri Nguyễn vs John Tomado -

● 2024-01-29 - Nhân Quyền Ở Nước Mỹ: Vụ Án Oan, 70 Năm Sau Khi Tử Hình Bé George Stinney - - Giác Hạnh sưu tầm -

● 2024-01-29 - NOEL - Ba Giáo Hoàng John Paul II, Benedict XVI, Francis I Thú Nhận Đã Bịp Chiên- Cừu Chuyện Jesus Ra Đời - Ri Nguyen -

● 2024-01-29 - Một dàn đồng ca, ngày càng đặt câu hỏi về quyền lực của Giáo hoàng - John L. Allen Jr. -

● 2024-01-29 - Tỷ lệ phá thai nơi người công giáo lại cao hơn nơi người ngoài công giáo! - Lê Hải Nam -

● 2024-01-29 - Kinh Khải Huyền Cho Biết Jesus Là Một Tên Ác Qủy Đê Tiện, Man Rợ - Ri Nguyễn -

● 2024-01-29 - Vatican Cho Phép Linh Mục Hiếp Dâm Trẻ Con - Đó là chính sách! - Ri Nguyen -

● 2024-01-28 - Quận Utah cấm Kinh Thánh ở các trường tiểu học và trung học cơ sở - Ri Nguyen -

● 2024-01-26 - Chiên Hô Hào Các Bạn Chiên Đừng Đọc Sachhiem.net: "Nhận Diện!" - SH vs Nguyễn Trọng Nghĩa -


▪ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 >>>